“Cao nguyên trắng" Bắc Hà (Lào Cai) được biết đến với nền văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc. Vùng đất này còn nguyên nét hoang sơ, độc đáo, đặc sắc, nổi bật với văn hóa ẩm thực vô cùng phong phú và đa dạng các nông sản đặc trưng, đặc hữu. Đó là xôi ngũ sắc, bánh chưng đen, bánh dày, thắng cố, khẩu nhục, lợn cắp nách... và không thể không nhắc đến mận Tam hoa đang vào mùa chín rộ.
Nằm trên địa hình cao nguyên đá vôi ở độ cao hơn 1.000m so với mực nước biển, nền khí hậu quanh năm mát mẻ, Bắc Hà được biết đến là địa danh có nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, có hệ thống hang động và các dãy núi hùng vĩ đã thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan, khám phá.
Tại Bắc Hà, du khách có thể tới thăm dinh thự Hoàng A Tưởng - vị “Vua Mèo” trên đất Bắc Hà xưa với những câu chuyện đầy hấp dẫn, cuốn hút gắn liền với lịch sử của vùng đất này. Nơi đây còn nổi tiếng với phiên chợ Bắc Hà họp vào các chủ nhật hàng tuần, có thung lũng hoa Bắc Hà luôn rực rỡ sắc màu và nhộn nhịp du khách tham quan. Mỗi độ xuân về, Bắc Hà lại khoác lên mình vẻ đẹp tinh khiết đầy mê đắm khi hoa mơ, hoa mận nở trắng rừng... Và khi tháng 6 về, thời điểm cái nắng mùa hè phía Bắc đang ở độ rực rỡ nhất, cũng là lúc Bắc Hà bước vào mùa mận Tam hoa chín rộ.

Mùa mận Bắc Hà
Bắc Hà nổi tiếng với những vườn mận được trồng bạt ngàn trên các sườn đồi và thung lũng bằng phẳng kẹp giữa những ngọn núi cao ngút ngàn. Mùa mận đến, những đoàn khách du lịch tấp nập từ khắp mọi miền đất nước tới tham quan, trải nghiệm và nghỉ dưỡng. Những chuyến xe nối đuôi nhau trên cung đường dốc núi, giữa trùng điệp núi đồi và những rừng mận trĩu quả... chính là những trải nghiệm đầy ấn tượng và cũng là minh chứng cho sự phát triển du lịch ngày càng khởi sắc trên vùng đất được mệnh danh là cao nguyên trắng của vùng Tây Bắc.
Cây mận Tam hoa đã được trồng tại Bắc Hà đến nay đã hơn 40 năm. Sở dĩ có tên gọi như vậy là do quả có 3 lớp: Lớp phấn (bao hết quả), lớp vỏ (màu tím khi chín), và lớp thịt quả màu đỏ. Trước đây, giống mận này được lai tạo bởi giống mận chua bản địa với mắt mầm giống mận ngọt du nhập về Việt Nam từ những năm 1970. Từ những cây giống được lai ghép thành công, đến nay, huyện Bắc Hà đã trở thành “vương quốc Mận Tam hoa” và đây cũng là niềm tự hào của người dân vùng núi Bắc Hà bởi nó không chỉ giúp người dân phát triển về kinh tế, mà bản thân nó còn trở thành sản phẩm du lịch rất hấp dẫn, góp phần “níu chân” du khách mỗi khi đặt chân tới với cao nguyên hoang sơ này.

Tại Bắc Hà, bạn có thể đến các xã Na Hối, Tà Chải, Bản Phố và ngay thị trấn để có thể trải nghiệm hái mận tại vườn. Khi bước vào vườn mận đang rộ chín, bạn sẽ có cảm giác choáng ngợp trước hàng ngàn gốc mận đang lúc lỉu những chùm quả căng mọng, cảm nhận được hương thơm nồng nàn từ những trái mận ẩn hiện sau tán lá xanh mởn còn đọng sương đêm. Vào mùa mận chín, khắp nơi nơi vọng tiếng cười đùa, ríu rít người cầm rổ, người trèo hái những trái mận Tam hoa to tròn, căng mọng, ưng ý nhất rồi đưa lên miệng, tận hưởng hương vị tươi ngon, giòn ngọt, thơm nức mũi đầy háo hức. Có nhóm bạn lại vịn vào những cành trĩu quả để chụp những bức ảnh làm kỉ niệm về khoe với bạn bè, gia đình... tất cả đã đem lại cho du khách những trải nghiệm vô cùng thú vị.

Check in tại vườn mận
Không chỉ nổi tiếng với những rừng mận Tam hoa, Bắc Hà còn được biết đến với nhiều đặc sản đã được công nhận là các sản phẩm OCOP của Lào Cai như gạo khẩu Nậm Xít, chè shan tuyết Bản Liền, rượu ngô đặc sản Bản Phố; hay các loại rau sạch đặc sản xứ lạnh như cải xoăn, cải làn, su hào và các loại dược liệu quý như sâm Ngọc Linh, atisô… Bên cạnh các đặc sản trên, các lễ hội diễn ra ở Bắc Hà cũng tạo nên sự hấp dẫn riêng có với du khách như: Lễ hội Gầu Tào (Say Nán) người Mông; Lễ hội xuống đồng của người Tày với làn điệu xòe được công nhận là Di sản phi vật thể cấp quốc gia; Lễ hội cấp sắc người Dao; Lễ cúng rừng của người Mông, Tày, Nùng, Phù Lá...
Với tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch vô cùng to lớn cùng cảnh sắc thiên nhiên 4 mùa tươi đẹp, bản sắc văn hóa đa dạng của 14 dân tộc anh em cùng sự thân thiện, mến khách, những năm gần đây, cao nguyên trắng Bắc Hà đang trở thành điểm du lịch hấp dẫn du khách muôn phương.
Bài và ảnh: Kiệt Vũ