Biểu tượng của phong cách sống mới

Chỉ trong vòng hơn một thập kỷ, rượu vang đã chuyển mình từ một loại đồ uống “sang chảnh” ít người biết đến, trở thành mặt hàng quen thuộc trong các bữa tiệc, nhà hàng và giỏ quà Tết. Dù không phải thức uống truyền thống như bia hay rượu gạo, nhưng rượu vang hiện đã có chỗ đứng riêng trong đời sống đô thị Việt Nam.

Rượu vang dần trở thành thức uống quen thuộc trong các bữa tiệc của người Việt
 

Theo các báo cáo từ Inkwood Research và Strategy Helix Group, thị trường rượu vang Việt Nam đạt giá trị khoảng 347 triệu USD vào năm 2022, và có thể tăng gấp đôi lên hơn 690 triệu USD vào năm 2030 nếu duy trì tốc độ tăng trưởng kép gần 11%/năm. Một số báo cáo khác như của IMARC Group còn ước tính quy mô thị trường năm 2024 có thể chạm mốc 2 tỷ USD – cho thấy sự quan tâm vượt trội mà người tiêu dùng Việt dành cho rượu vang.

Lý giải cho sự tăng trưởng ấn tượng này, nhiều chuyên gia cho rằng yếu tố quan trọng nhất là sự gia tăng nhanh chóng của tầng lớp trung lưu, hiện chiếm khoảng 15% dân số và dự kiến đạt 36 triệu người vào năm 2030. Đây chính là nhóm người tiêu dùng có khả năng chi trả cao, yêu thích trải nghiệm mới và chịu chi cho sản phẩm thể hiện cá tính, phong cách sống.

Không còn là một loại đồ uống ngoại nhập xa xỉ, rượu vang đang trở thành biểu tượng tinh tế cho một lối sống hiện đại: ăn uống lành mạnh, biết tận hưởng và yêu cầu cao về chất lượng. Người Việt, đặc biệt là giới trẻ thành thị, ngày càng coi trọng câu chuyện đằng sau mỗi chai vang: giống nho, nguồn gốc, quy trình sản xuất, và cả cảm hứng văn hóa gắn liền với nó.

Một trong những điểm nổi bật của thị trường rượu vang Việt Nam hiện nay là sự chuyển dịch mạnh mẽ trong hành vi tiêu dùng. Không chỉ đơn giản là “uống cho vui”, người Việt bắt đầu uống vang để thưởng thức và khám phá, thậm chí theo đuổi nó như một thú chơi mang tính nghệ thuật.

Giới trẻ Việt theo đuổi rượu vang như một thú chơi mang tính nghệ thuật (Ảnh: Hà Nguyễn)

Theo khảo sát, vang đỏ vẫn là loại được ưa chuộng nhất, chiếm khoảng 65% thị phần, nhờ hương vị đậm đà và nồng độ cồn vừa phải. Tiếp theo là vang trắng (25%) và vang sủi (10%) - hai dòng sản phẩm đang dần được yêu thích hơn, nhất là trong giới nữ và người trẻ nhờ hương vị nhẹ nhàng, tươi mới.

Đặc biệt, nhóm Millennials và Gen Z đang nổi lên là lực lượng tiêu dùng chính trong tương lai. Họ yêu cầu sản phẩm không chỉ ngon mà còn phải có “chất” – từ nhãn mác thiết kế, cách kể chuyện thương hiệu đến khả năng chia sẻ trải nghiệm lên mạng xã hội. Cùng với đó, sự quan tâm đến sức khỏe và môi trường cũng khiến các dòng rượu vang ít cồn, không cồn, hữu cơ được chú ý hơn bao giờ hết.

Một xu hướng khác đáng chú ý là sự phát triển mạnh mẽ của kênh bán hàng trực tuyến. Các cửa hàng chuyên biệt, siêu thị điện tử và sàn thương mại điện tử đang trở thành lựa chọn phổ biến, nhờ vào sự tiện lợi và khả năng cung cấp thông tin chi tiết về sản phẩm. Những buổi thử vang kết hợp ẩm thực, khóa học rượu vang và sự kiện trải nghiệm cũng đang nở rộ tại Hà Nội, TP.HCM và một số thành phố lớn, góp phần tạo nên một thế hệ người tiêu dùng thông thái và sành rượu hơn.

Vang nhập khẩu - Cuộc đua của các thương hiệu

Trong số hơn 1000 thương hiệu rượu vang có mặt tại thị trường Việt Nam hiện nay có hơn 75% thị phần thuộc về các sản phẩm nhập khẩu, nổi bật là rượu vang Chile (25%) và Pháp (19–35%). Lợi thế lớn của Chile đến từ việc giảm thuế nhập khẩu nhờ các hiệp định thương mại tự do (FTA), trong khi Pháp vẫn giữ uy tín nhờ chất lượng ổn định và bề dày văn hóa.

Ngoài hai quốc gia dẫn đầu, các loại vang từ Ý, Úc, Tây Ban Nha, Mỹ cũng đang chiếm lĩnh thị trường nhờ sự đa dạng, mẫu mã hấp dẫn và chiến lược định vị hợp lý. Mỗi thương hiệu đều chọn cách tiếp cận riêng: có thương hiệu xây dựng hình ảnh cao cấp và truyền thống, có thương hiệu đánh vào giới trẻ và các phân khúc bình dân.

Mặc dù vang nhập khẩu chiếm ưu thế, thị trường nội địa cũng đang có sự vươn lên đáng ghi nhận. Vùng Lâm Đồng – Đà Lạt là trung tâm sản xuất vang lớn nhất Việt Nam với những cái tên như Chateau Dalat, Dalat Beco, và cả các dòng vang trái cây như vang sim rừng Măng Đen. Tổng sản lượng nội địa đạt khoảng 20 triệu lít/năm, đáp ứng phần nào nhu cầu thị trường, đặc biệt là phân khúc giá vừa phải.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhập khẩu cũng phải đối mặt với nhiều thách thức: từ tình trạng hàng giả, hàng nhái tràn lan, đến quy định khắt khe về thuế và quảng cáo rượu. Chưa kể, sự nhạy cảm về giá của người tiêu dùng Việt - khi tới 88% doanh số năm 2020 thuộc về các chai vang dưới 10 USD - cũng khiến cuộc chơi trở nên khốc liệt hơn.

Mặc dù còn nhiều rào cản, các chuyên gia nhận định thị trường rượu vang Việt Nam vẫn đầy tiềm năng để bùng nổ trong 5 - 10 năm tới. Yếu tố thúc đẩy không chỉ đến từ thu nhập và đô thị hóa, mà còn là sự thay đổi về văn hóa tiêu dùng.

Người Việt ngày càng có nhu cầu “biết uống, biết chọn và biết tận hưởng”. Những khái niệm tưởng như xa lạ như rượu vang hữu cơ, rượu vang ăn chay, kết hợp vang với phô mai hay một số món ăn đặc trưng phương Tây... giờ đây đã dần trở nên quen thuộc trong các cộng đồng yêu ẩm thực và phong cách sống.

Tiếp đó, với sự đồng hành của các hiệp định thương mại, sự sáng tạo trong tiếp thị kỹ thuật số và những chiến lược tập trung vào trải nghiệm cá nhân hóa, rượu vang sẽ không còn là “món quà xa xỉ” mà sẽ trở thành phần tất yếu của lối sống hiện đại Việt Nam.  

Khang Vũ