
Quang cảnh Hội thảo
Hội thảo là dịp để các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học, hiệp hội và doanh nghiệp cùng trao đổi, đóng góp giải pháp nhằm xây dựng một quy chuẩn kỹ thuật quốc gia khoa học, thực tiễn, dễ áp dụng, vừa bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vừa thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp đồ uống Việt Nam.
Tham dự Hội thảo có các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, đại diện Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam (VBA), Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, các viện kiểm nghiệm, viện nghiên cứu, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đồ uống có cồn.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài nhấn mạnh, việc xây dựng và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn là yêu cầu bức thiết nhằm bảo vệ người tiêu dùng, đáp ứng công tác quản lý nhà nước cũng như thực tiễn sản xuất – kinh doanh, đảm bảo tính khả thi khi áp dụng.
Đối với việc xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn, có 4 vấn đề cần đặc biệt quan tâm.

Thứ nhất, bảo vệ người tiêu dùng: Đồ uống có cồn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc methanol, andehit, kim loại nặng hay vi sinh vật gây hại; còn nước giải khát liên quan đến hàm lượng đường, caffeine, phụ gia, hóa chất bảo quản và nguy cơ thôi nhiễm từ bao bì. Do đó cần có giới hạn rõ ràng, thống nhất, dễ áp dụng.
Thứ hai, tính pháp lý và quản lý nhà nước: Các quy chuẩn hiện hành đã áp dụng từ năm 2010, trong khi hệ thống pháp luật về chất lượng hàng hóa và an toàn thực phẩm đã nhiều lần thay đổi. Vì vậy, Bộ Công Thương sẽ cập nhật, bổ sung để ban hành quy chuẩn mới.
Thứ ba, khía cạnh sản xuất – kinh doanh: Quy chuẩn là cơ sở minh bạch, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, đồng thời thúc đẩy phát triển ngành đồ uống phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu.
Thứ tư, tính khả thi: Quy chuẩn phải dựa trên cơ sở khoa học, có phương pháp thử nghiệm phù hợp năng lực kiểm nghiệm trong nước, đồng thời cần lộ trình hợp lý để doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thời gian thích ứng.
Quy chuẩn QCVN 6-3:2010/BYT do Bộ Y tế ban hành từ năm 2010 có một số nội dung không còn phù hợp với tình hình thực tế và các quy định quốc tế, chủ yếu do dựa trên việc tham chiếu tài liệu nước ngoài và chưa theo kịp tình hình thực tế trong nước cũng như các quy định quốc tế mới.

Quy chuẩn cũ chưa đề cập đến sản phẩm rượu trắng (chưng cất và pha chế), loại đồ uống có cồn phổ biến nhất tại Việt Nam. Theo số liệu, sản lượng rượu thủ công (bản chất là rượu trắng chưng cất, chủ yếu là rượu trắng pha chế) sản xuất giai đoạn 2013-2021 lớn hơn rất nhiều lần rượu sản xuất công nghiệp (nhà máy sản xuất), tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc rượu do rượu giả, rượu pha chế từ methanol.
Cần cập nhật theo tiêu chuẩn mới của Liên minh Châu Âu (EU) 2019/787 (thay thế EC 110/2008) và Tiêu chuẩn Codex (CODEX STAN 193-1995) đã được soát xét, cập nhật mới nhất năm 2023. Nhiều phương pháp thử cũ (dựa trên AOAC và TCVN) sau 15 năm đã được thay thế bằng các phiên bản mới, cần được cập nhật vào QCVN mới.

Bà Chu Thị Vân Anh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VBA phát biểu
Đại diện Hiệp hội VBA, bà Chu Thị Vân Anh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VBA cho biết, Dự thảo TCVN đã tập trung vào vấn đề quản lý rượu thủ công – sản phẩm ảnh hưởng tới sức khỏe, ngân sách, cạnh tranh không lành mạnh, tác động tới sản phẩm chính thống. Dự thảo TCVN lần này, Ban soạn thảo cần thống nhất làm rõ một số định nghĩa gốc cho rượu và bia, từ đó có sản phẩm cụ thể hơn, phân biệt giữa bia lon, bia tươi, bia hơi… Cần bổ sung sản phẩm rượu trắng (chưng cất và pha chế), nên có điều tra, đánh giá thực trạng tại các vùng miền để đưa ra thông số sát với thực tế.

Ông Phạm Trung Kiên – Phó Tổng giám đốc Tổng công ty CP Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO) phát biểu tại Hội thảo
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Trung Kiên – Phó Tổng giám đốc Tổng công ty CP Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO) ủng hộ việc Bộ Công Thương xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn nhằm quản lý chất lượng, bảo vệ sức khỏe người dân; đồng thời đề xuất Ban soạn thảo rà soát lại các định nghĩa liên quan đến rượu trắng, rượu pha chế, rượu chưng cất, cồn thực phẩm, bổ sung quy định với sản phẩm nhập khẩu để tránh bất bình đẳng và tham khảo ý kiến doanh nghiệp cùng Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam để quy chuẩn vừa chặt chẽ về pháp lý, vừa phù hợp thực tiễn.
Hội thảo đã ghi nhận ý kiến đóng góp của các đại biểu tham dự, có nhiều ý kiến chuyên môn nhằm hoàn thiện dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm đồ uống có cồn. Tổ soạn thảo sẽ tiếp thu các ý kiến, tập trung rà soát, phân loại, bổ sung nhóm sản phẩm có cồn; rà soát, phân loại, bổ sung các chỉ tiêu đã cũ, cập nhật chỉ tiêu mới; rà soát, phân loại, bổ sung các phương pháp lấy mẫu và giải trình các ý kiến tiếp thu hoặc chưa tiếp thu.
Nguyễn Tươi