Ngày 12/6, Thư viện Quân đội phối hợp với Nhà Xuất bản Hà Nội đã tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” của Nhà báo – Nhà văn Hồ Quang Lợi nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025). Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, không chỉ đối với cá nhân tác giả, đối với báo chí mà còn là dịp để tôn vinh truyền thống vẻ vang, khẳng định vai trò, sứ mệnh thiêng liêng của Báo chí Cách mạng Việt Nam trong suốt một thế kỷ qua.

Các đại biểu tham gia Lễ ra mắt
Tới dự Lễ ra mắt sách có ông Phạm Quang Nghị - nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành uỷ Hà Nội; ông Nguyễn Thế Kỷ - nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, ông Lưu Đình Phúc - Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch); đại diện lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành, các cơ quan Trung ương, Thành phố Hà Nội; lãnh đạo các cơ quan báo chí, các cấp hội nhà báo; đông đảo đồng đội, đồng nghiệp và bạn đọc.

Nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi chia sẻ tại Lễ ra mắt
Cuốn sách ”Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” gồm 66 bài viết và trả lời phỏng vấn, được bố cục trong 8 chương: Chương 1: Mạch đập thời đại; Chương 2: Tâm thế cầm bút; Chương 3: Ánh sáng nhân văn; Chương 4: Đạo đức báo chí; Chương 5: Mạnh hơn bảo kiếm; Chương 6: Đồng hành cùng thắng; Chương 7: Mạng xã hội, AI và báo chí; Chương 8: Trái tim và Ngọn lửa.

Bà Mạc Thuỳ Dương - Giám đốc Thư viện Quân đội phát biểu
Phát biểu tại buổi Lễ, bà Mạc Thuỳ Dương - Giám đốc Thư viện Quân đội chia sẻ: Cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” là kết tinh của một đời cầm bút, là tiếng nói mạnh mẽ của lương tri, trí tuệ và trách nhiệm công dân của Nhà báo Hồ Quang Lợi đối với xã hội. Trong bối cảnh thế giới biến động không ngừng, khi thông tin đa chiều, đa dạng, đôi khi thật – giả lẫn lộn thì ngòi bút chính trực, bản lĩnh, nhân văn càng trở nên quý giá, cần thiết hơn bao giờ hết. Cuốn sách không chỉ là những trang viết về nghề báo, mà còn là những suy tư sâu sắc về lẽ phải, về sứ mệnh của người cầm bút trong việc bảo vệ sự thật, bảo vệ công lý, bảo vệ lợi ích của nhân dân, của đất nước.
Bên cạnh phần viết về những cơn sóng thời cuộc cùng sự đua tranh quyền lực quyết liệt giữa các cường quốc, cục diện thế giới nhìn từ cuộc chiến Ucraina, những “đỗ vỡ” trật tự cũ để hình thành một cấu trúc quyền lực quốc tế mới; những vấn đề thời sự của nước ta hiện nay như: cuộc cách mạnh về tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, các xung lực đột phá, “bộ tứ chiến lược” phát triển đất nước, cuốn sách ”Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” còn dành các trang viết về một số vấn đề căn cốt của báo chí với những chiêm nghiệm trong cuộc đời 45 năm cầm bút và hoạt động báo chí của tác giả.
Phát biểu tại Lễ ra mắt, Nhà báo, Nhà văn Hồ Quang Lợi đã chia sẻ về quá trình phát triển của nghề báo nói chung và chuyện làm báo trong những năm tháng cầm bút của ông. Ngoài ra, ông cũng khẳng định vai trò không thể thiếu của báo chí trong sự nghiệp cách mạng, những thách thức hiện tại như cạnh tranh từ mạng xã hội và đạo đức nghề nghiệp, cũng như tầm quan trọng của việc học hỏi từ các thế hệ đi trước. Các thế hệ nhà báo hôm nay cần nâng cao tính nhân văn, phục vụ người dân và bảo vệ sự thật.
Thiếu tướng, Tiến sĩ, Nhà văn Nguyễn Hồng Thái - Uỷ viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Công an nhân dân, trong bài giới thiệu cuốn sách, đã viết: “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” là một cuốn sách nóng hổi tính thời cuộc, sắc sảo kiến giải về văn hóa, câu chữ vừa cẩn trọng vừa bay bổng, thăng hoa vẻ đẹp văn chương. Cuốn sách càng đọc càng cuốn hút không chỉ bởi những vấn đề thế sự cả trong nước và quốc tế mà câu chuyện báo chí tưởng như đã trở thành kinh điển hàng trăm năm nay, câu chuyện văn hóa tưởng như đã quen thuộc hàng ngàn năm nay, nhưng sao đọc vẫn hấp dẫn, lôi cuốn, mới mẻ và lý thú”.

“Cuốn sách sẽ là một cẩm nang kiến thức chuẩn không chỉ đối với những ai làm nghề báo chí mà còn là địa chỉ trí tuệ để các nhà nghiên cứu văn hóa, quản lý văn hóa, các doanh nhân, các vị lãnh đạo quản lý, hoạch định chính sách phát triển liên quan đến văn hóa - xã hội có thể tham khảo. Những vấn đề lý thú về báo chí trong quyển sách này có thể ví như những công trình nghiên cứu mở toàn diện, sáng giá và sâu rộng nhưng đầy hấp dẫn và thuyết phục…

Ba mệnh đề lớn Sự thật - Lẽ phải - Ngọn bút hàm chứa trong đó suy ngẫm đầy trí tuệ, trách nhiệm của một con người suốt đời theo đuổi nghề báo. “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” là một cuốn sách quý, có thể coi là một cống hiến đáng trân trọng của Nhà báo Hồ Quang Lợi cho báo chí nước nhà”.
Nhà văn Bùi Việt Thắng, cây bút phê bình có uy tín của Hội Nhà văn Việt Nam, trong bài “Triều dâng ngọn bút” đã viết: “Đọc Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút của Hồ Quang Lợi thấy hiển hiện như dưới thanh thiên bạch nhật tác giả được ông Trời phú cho một trí tuệ mẫn tiệp, một tư duy mạch lạc, khúc chiết. Nhưng đáng quý hơn là một nguồn cảm xúc dồi dào, mãnh liệt thấm sâu vào từng con chữ tạo nên bảng giá trị “chữ nghĩa”. Chữ trong tay một người trí tuệ mẫn tiệp và con tim tràn trề cảm xúc là một lợi khí (vũ khí lợi hại)”.

“Bước vào độ tuổi “xưa nay hiếm” như Hồ Quang Lợi, quả thực là một ngọn bút có sức bền. Tôi quý mến phong thái “lão thực” của một nhà báo chân tài. Tôi muốn mượn hình ảnh những ngọn sóng biển (triều dâng) để nói về ngọn bút Hồ Quang Lợi đã có những đóng góp xứng đáng vào nền Báo chí Cách mạng Việt Nam tuổi 100 (1925-2025). Khi nói về “ngọn bút” Hồ Quang Lợi, tôi muốn thẩm sâu vào nghĩa nguyên của từ này chỉ ra phẩm tính của hành động viết báo: viết gì cũng ngọn ngành, cũng ngọn nguồn chân sóng”.
Cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” ra đời đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, là món quà tinh thần quý giá, là ngọn lửa truyền cảm hứng, là lời hiệu triệu mạnh mẽ gửi đến các thế hệ người làm báo: Hãy giữ vững ngọn lửa đam mê, lòng trung thành, bản lĩnh và nhân văn, để ngòi bút mãi là ánh sáng soi đường, là sức mạnh chinh phục trái tim, khối óc, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.
Kim Anh